Door Jou

Lieve, lieve Annemarie,

Elke keer heb ik het idee dat je zo door de deur komt lopen. In mijn hoofd hoor ik je lach, je stem. Hoe je soms kon roepen: ‘oh, Han!’ Als ik weer iets ondoordachts had gedaan. Want jij was altijd zo bedachtzaam. Jij was een ster. Als iemand het ging maken in onze vriendinnengroep, dan was jij het. Ik weet dat iedereen het al honderd keer heeft gezegd, maar het was zo. Jij was op weg om later burgemeester, minister of zelfs premier te worden. Ook al spraken we elkaar niet wekelijks, altijd was het warm en gezellig als we bij elkaar waren. Samen konden we elkaar vinden in het feminisme. Ik als linkse, jij meer als rechtse, maar oh wat was er alsnog een hoop overlap. We wilden allebei carrière makende moeders zijn met ook een eigen leven. Ik kijk nu soms terug op onze tijd en denk: hadden we maar meer afgesproken. Kenden we elkaar maar nog beter, want nu kan het niet meer.

Weet je dat ik nog precies de eerste keer weet dat ik je ontmoette? We waren 12. Jij zat in de hal op een vensterbank van onze school. Je had oorbellen in met geometrische vormen in een felle kleur. Droeg een wit strak langen mouwenshirt met ronde hals. Je lachte breed. Dit is toch raar dat ik dit nog weet? Alsof het een soort van teken is. Want van alle vriendinnen weet ik niet meer hoe ze eruitzagen toen ik ze voor het eerst ontmoette.

De laatste maanden hadden we meer contact. Ik was erg ontdaan toen ik zag dat het zo slecht met je ging. Onze superster die ineens gekweld werd door enge gedachtes. Ik probeer te bedenken waarom je tegen iedereen zei dat het de laatste weken beter ging, terwijl dat niet zo was. Was dat zodat we je niet zouden tegenhouden? Ik vond dat je er met carnaval niet zo goed uitzag, maar ik zocht er niets achter. Ik dacht dat dit de naweeën van de laatste pittige maanden waren. Had je maar met iemand gedeeld dat je je zo ontzettend slecht voelde. Wat moet je je radeloos hebben gevoeld.

Lieve, lieve Annemarie. We gaan je voor altijd missen. Een van onze fantastische hondjes die niet meer in ons midden is.

Lieve Am,

Ik weet niet zo goed hoe hier te beginnen. Misschien bij ons begin: jij zat in klas B van het stedelijk gym, ik in klas D, ofwel echt werelden van verschil zoals we toen dachten (wat ingedeeld bleek op postcode, logica die we toen nog niet doorhadden). Jij op uggs, met krullen en in Tommy hilfinger polo, ik op laarzen met punt waarmee ik in m’n eigen wijde pijpen broek verstrikt raakte en vol op m’n gezicht ging in de centrale hal. Zoals tieners dat doen. Destijds was ik verwonderd over hoe duidelijk jij je toekomst al zag en hoe je hier in volle overtuiging voor ging. Maar ook hoe de barre fietstocht vanuit wagenberg (want dat was echt ontzéttend ver, waardoor je af en toe laten rijden door Tessie’s of je eigen vader praktischer bleek), je niet tegenhield bij iedere verjaardag, etentje, of andere gelegenheid aanwezig te zijn. Ook was je natuurlijk altijd op de hoogte van de laatste nieuwtjes over onze jaargenoten en leraren.

In Utrecht zagen we elkaar weer meer, bij veritas, afwisselend wonend aan de Gerard noodt, en altijd met kerst & carnaval met de tyfushondjes. We dronken koffie & bier, bespraken de dagelijkse & wereldse beslommeringen, en hoe al die nieuwe en bestaande relaties en ambities vorm te geven.

Jij ging naar de merelstraat, VVD & Den Haag, ik naar Lissabon, de bankenwereld en Amsterdam.

Wat bleef was niet je tommy hilfinger polo en grote oorbellen, maar wel je ambitie, doortastendheid en gevatheid. Je bleef op de hoogte van nieuwtjes van oude bekenden, maar nu ook van allerlei politici en andere bekende Nederlanders waarvan ik nog niet altijd wist dat ik de nieuwtjes wilde weten.

Je zorgde dat je altijd van de partij was op sociale gelegenheden, van oud huisgenotenborrels, onze zelfbenoemde derde kerstdag tot natuurlijk carnaval. Of dat nu vanuit Utrecht, Den Haag of Brussel was maakte daarin niet uit.

Lieve Am, ik vind het moeilijk te bevatten wat je gebeurd is. We zijn inderdaad samen opgegroeid en hebben geprobeerd de wereld te begrijpen. In mijn beleving dans je door op Florence & the machine, zullen de nieuwtjes niet stoppen en blijven we altijd proberen die ambities, en ratio vs. emotie te doorgronden.

Lieve leo, Lieve Annemarie,

Allebei nog net geen twintig, tijdens de borreltijd van het dispuut, ontmoette we elkaar. Jij sprankelde. En was zo grappig. Ik weet nog goed dat ik hoopte dat jij zou blijven. En dat gebeurde! We werden "geplant", tot bollen. Jij kreeg de bijnaam Leo. We zouden samen uitgroeien tot bloemen, ware Daffodils.

Tijdens de installatie van Daffo (een soort grote speurtocht met opdrachten) zag ik jouw diplomatieke leiderschapskwaliteiten in wording. Jij was voorstander van zelf nadenken en regie pakken. Maar ook de harmonie bewaken. (Ik hoop dat Gilles en Lena die krachtige eigenschappen van jou hebben.) Ik was vooral voorstander van braaf de regeltjes volgen. Dus toen we geen instructies hadden gekregen, om verder te gaan met de volgende opdracht, wilde ik graag wachten. Jij vond dit onzin: gewoon verder gaan! We stemden met de lichting en jij accepteerde de democratische beslissing: we wachtten. Het resultaat was dat het dispuut in paniek was, omdat ze ons niet konden vinden. Ze waren de instructie vergeten te geven, om door te gaan met de volgende opdracht. We hadden allang verder moeten zijn. Jij had dus gelijk;)

Wat later werden we allebei gevraagd voor het bestuur van Daffodils, samen met Neeltje. Jij als “Vrouwe Importantia” (ook wel VI/praeses). Mijn notulen waren toen ook al te lang, net zoals dit stukje vandaag misschien. Maar ik dacht, meer tekst is meer eerbetoon aan jou, en als er iets is wat je verdient, is dat het. Ook al had ik dit veel liever vijf decennia later gedaan.

We hadden grootse plannen als bestuurtje. We namen het heel serieus! Zoals die vreselijke, slecht-afkledende, gele dispuutshempjes afschaffen. Wij kozen voor groen!

De rol van VI paste je perfect: als je sprak was iedereen stil. Tegelijkertijd was je warm en ontfermde je je over de jongere dispuutsgenootjes. Je bracht je onuitputtelijke ideeën met een aanstekelijk enthousiasme. Bovenal was het fijn om dit samen te doen met een vriendin, die altijd klaar stond voor een lach en een traan. Voor wie niets te veel was. Dus toen ik in dat jaar enkele maanden wilde reizen, namen jij en Neel het over. Natuurlijk! En jij stuurde me regelmatig updates met leuke dan wel gênante verhalen, om me erbij te blijven betrekken.

Na onze studententijd bleven we elkaar regelmatig zien. Bootje varen op lichtingsweekend in Almere. Middagje strand met de lichting en aanhang, in Den Haag. Waarna jij ons, in jullie prachtig gekluste huis, in de watten legde met een heerlijke maaltijd. Of chique lunchen in Utrecht, waarbij jij Lena meenam, wat perfect verliep. ‘Het is een heel lief, tevreden kind.’ Dat geloof ik. Maar lieve Leo, ik denk dat het óók komt door jouw liefdevolle, ontspannen en ‘oh-dat-doen-we-gewoon’-houding als moeder.

We waren gelijktijdig zwanger, jij voor de tweede keer en ik voor de eerste keer. Lena is ongeveer drie weken ouder dan Mads. Ik zocht graag raad bij jou. Jij gaf op heerlijk humorvolle wijze tips. Bijvoorbeeld over de wonderlijke wereld van de wasbare luiers. Jeetje, waarom zo veel keuze? Als anderen dan bezwaren noemden (of laten we eerlijk zijn; viezigheden) dan zei jij grappend: nou, dan redden wij de wereld wel!

Lieve Leo, ik zou een weddenschap hebben durven maken dat jij ooit minister was geworden, of burgemeester van Texel. Ik vond het zo fijn om met jou te praten over de maatschappij en politiek. Je scherpe blik hierop, zette me vaak aan het denken. Bovendien was je de vraagbaak van onze lichting, want: Wat staat er nu precies op het spel met de provinciale staten verkiezingen? Antwoord: Mini college vol humor. En ik snap het, en zal het niet vergeten.

Het afgelopen half jaar hebben we koffietjes gedronken, gewandeld en gegeten met elkaar. Ik zag je struggle en tegelijkertijd je kracht. Ik heb me afgelopen drie weken vaak afgevraagd wat ik niet gezien heb. Of niet gehoord. Doordat je zo je best hebt gedaan veel achter te laten, begrijp ik je gedachtegang. Hoewel ik de depressie veel aan het woord zie, -niet Leo, niet Annemarie-, bied je mij zo enige troost, met dat inkijkje in je hoofd. Jij bedankte me voor mijn steun. Meer dan graag gedaan, lieverd.

Afgelopen week zat ik onder onze gigantische groene 'blauwe regen', die ik al enkele jaren tot bloei probeer te laten komen. Zonder resultaat: nul bloemen afgelopen jaren. Maar toen, ik keek omhoog en zag daar, boven mijn hoofd, één bloem.

Ik denk graag dat jij hierbij geholpen hebt. Dus geen burgemeester van Texel, maar burgermoeder van al je dierbaren. Je hebt vast een goede helikopter view daarboven.

Lieve An,

We leerden elkaar kennen bij Lamento, stiekem was ik toen een beetje bang voor je bitse blik maar later bleek er zo'n groot hart onder te zitten. Een hart die voor iedereen open stond die je lief had. Ik keek naar je op als commissie genoot, zo ambitieus met veel humor en zelfverzekerdheid. Je maakte sfeer en liet ons kritisch nadenken (o.a. over de tosti's op de weekenden). We hebben hard gelachen en op tafels staan dansen tijdens de Lamento weekenden.

Van commissiegenoten werden we huisgenoten, je kwam wonen bij Rosalie en mij op de Merelstraat. Later met Mad en kleine Teun, die maar al te graag op jouw bed lag tussen de mango tasjes. Avondjes met elkaar eten, op tijd naar bed willen gaan maar toch uren lang kletsen, installaties in ons huis, clubetentjes, bbq's in de tuin, Teuntje weer zoeken als ze kwijt was, met de Merelkuikens in Maastricht, waar we bij je kwamen logeren, de quinoa met courgette en tomaatjes, je verhalen over het daten met Yoeri en ik wist dat ik altijd bij je terecht kon als ik weer eens ruzie had...

Het was zo leuk om met je samen te wonen!

Het voelt als een groot gemis, ook al was het een tijdje geleden dat we elkaar spraken. We houden vast aan de mooie herinneringen die we hebben en ik denk aan jouw gevatheid, jouw humor, jouw liefde voor katten, jouw liefde voor iedereen om je heen. Het is zo iets ongrijpbaars waar we het liefst allemaal antwoorden op willen maar waar zo weinig woorden voor zijn. Ik blijf aan je denken An, je zit voor altijd in mijn hart en die van vele anderen.

Lieve An,

Sinds 16 april de wereld anders. Sinds 16 april incompleet. Ik kan de woorden niet vinden mijn gevoel te beschrijven, ook omdat ik nog altijd niet goed weet wat ik voel. Laat staan dat het me lukt die mix van emoties te verwoorden.

Woorden om jou te omschrijven komen wat staccato:

Ambitieus - bijna om bang van te worden

Humor - droog, soms flauw, zwart, ook zelfspot schuwde je niet

Talentvol - op zoveel vlakken

Gepassioneerd - over zoveel onderwerpen

Empatisch - oog voor degenen om je heen

Doelgericht - als je ergens voor ging dan volgde het resultaat bijna als vanzelf

Intelligent - IQ èn EQ

Gangmaker - altijd bruisend met jou erbij

Initiator - zoveel plannen en ideeën uit jouw koker

Gevat - vlijmscherp uit de hoek komen

Moeder - de beste van Gilles en Lena

Je was zo bijzonder.

Ik ga je vreselijk missen lieve clubbie.

Lieve An,

hoeveel ik aan je denk nu je er niet meer bent, terwijl ik je twee weken geleden nog voor lief nam.

Mijn vriendin, mijn clubgenoot, mijn commissiegenoot, mijn mede-feminist, mijn criticus, mijn sparringpartner.

Hoe anders de betekenis van 'herinneringen' nu is. Want ze zijn nu opeens belangrijker, schaarser, en een bron van het zoeken naar verklaringen.

De herinneringen die me laten lachen zijn degenen die ik het meest vast wil houden: bits proberen te doen als Lamento praeses, chagrijnig worden van alleen maar tosti's op weekend, je mascara opdoen met je pols in het gips, facetimen vlak na de geboorte van Lena, jullie slaapkamermuur in Den Haag oververven omdat ik het te lelijk had gedaan, ruzie over het oprichten van een verticale, irritatie in Milaan omdat je zo lang deed over je haar, 100 euro per maand uitgeven bij de Mango, sjiek dineren en ordinair dansen in Brussel, en natuurlijk ontelbaar veel heel erg dronken en iets minder dronken avonden.

Sommige discussies voerde ik het best met jou. Het belang van wokeheid en tegelijkertijd het belachelijk maken ervan, waarom vrouwen écht het sterkere geslacht zijn, of we wel goede feministen zijn als we de kleding van politica's bekritiseren, hoe irritant Gen Z'ers zijn, wat Mo bezielt om steeds terug te gaan naar Dré. Wat het betekent om én te werken, én moeder te zijn, én cool te blijven. In veel waren we het niet met elkaar eens, maar we spaarden elkaar niet en daagden elkaar uit. Altijd met humor. Je humor was meedogenloos, scherp, vaak net over het randje. Je leerde me om jezelf vooral niet te serieus te nemen, zelfspot is essentieel.

Afgelopen september belde je me voor het eerst over dat het niet goed ging, deze keer was jij het die advies nodig had in plaats van andersom. Ondanks de aanleiding ervan ben ik blij dat we de afgelopen maanden zo'n intensief contact hebben gehad, dat ik je nog beter heb leren kennen, dat we zo open en kwetsbaar naar elkaar zijn geweest. Had ik je maar nog veel beter gekend.

Je laatste bericht naar mij heb ik nooit beantwoord. Ik nam het niet serieus. Wat je zei was belachelijk: je vond dat je een slechte moeder was. Ik hoop zo dat mijn zwijgen voor jou niet als bevestiging heeft gevoeld. Iedereen wist, en zal altijd weten, dat Gilles en Lena alles voor jou waren. Voor ons is dat vanzelfsprekend.

Komende maand gaan we eindelijk op lustrumreis. Ik weet dat jij zou lachen om dat het toch wéér niet lukt om compleet te zijn. Ik vind dat een fijne gedachte: dat jij ergens bent en ons uitlacht. Zoals we je kennen.

We zullen op je drinken.

Lieve Annemarie,

Eigenlijk kende ik je al lang op een afstandje, want we zaten allebei op het Stedelijk Gymnasium Breda (jij een jaar onder mij). Maar ik leerde je pas echt kennen toen we samen bij het ministerie van Buitenlandse Zaken werkten. Jij maakte grote indruk op me door de manier waarop je leiding gaf aan de zogenaamde 'Newsroom', die het ministerie in het leven had geroepen om de social media wereld het hoofd te bieden met analyses en online communicatie. Vanaf dag één deed je dat met eindeloos veel enthousiasme en energie. Je was pas 26 maar gaf zonder probleem leiding aan een bont gezelschap van nerds, jonkies en boomers bij elkaar. Ik moet eerlijk zeggen dat ik best een beetje jaloers was op de souplesse waarmee je dat deed. Maar jij was iemand die je het allemaal gunde, omdat je dat met je eigen positieve charme en menselijkheid voor elkaar kreeg. Jij was echt. Toen ik zelf een overstap maakte om voor radio en tv in Hilversum te gaan werken scheidden tijdelijk onze wegen (zoals Sigrid Kaag zou zeggen).

Met een podcast die je luisterde van de 'Mediameiden' in het achterhoofd -die meer vrouwen aan talkshowtafels bepleitte- stuurde je me in augustus 2023 weer een berichtje: 'Even een schaamteloos aanbod: Mocht je komende weken iemand zoeken die politieke campagnes (uitingen, acties, filmpjes) wil duiden dan wil ik dat best doen.' Als eindredacteur bij WNL (oa de toenmalige talkshow Op1) twijfelde ik geen moment: jij kan dit. Zo geschiedde. Je was vanaf toen een graag geziene gast bij verschillende tv en radioprogramma's van onze omroep, en al snel ook bij andere media. We grapten over de app dat je nu in de 'Hilversumse kaartenbak' was beland. Met groot enthousiasme en ogenschijnlijk gemak duidde je politieke campagnes voor een groot publiek. Je had geen moeite om tegenwicht te bieden aan doorgewinterde politici en maakte daarbij ook nog scherpe en grappige opmerkingen tussendoor.

Dit jaar sprak ik je nog tijdens een lunch op het Hilversumse mediapark en vertelde je open over je burnout. Of althans, ik dacht dat het niet meer was dan dat. Lieve Annemarie, we hadden het over carrière switches en wat ons nog in het verschiet lag. Je wilde het allemaal weten. Ik had het volste vertrouwen dat je er helemaal bovenop ging komen, en dat ik je over een aantal jaar zou treffen voor een koffie in het nieuw gerenoveerde Torentje, als premier.

Dat laatste mocht in deze wereld niet zo zijn. Maar toen ik zag en hoorde hoeveel mensen bij jouw uitvaart precies deze gedachtes hadden gehad over jouw toekomst wist ik: jij wordt alsnog premier. Eentje die ons in onze gedachten blijft inspireren met je aanstekelijke enthousiasme, gevatheid en leiderschap.

Annie, wat hebben we gelachen.

We ontmoetten elkaar in 2010 na de ontgroening op het terras (in mijn herinnering bij de Beurs op de Neude, we waren duidelijk echt nog jong en onervaren zeg!). Het was meteen duidelijk: we hebben heel veel gelachen, en eerlijk is eerlijk, veel bier gedronken. Toen die avond ook nog bleek dat jij wél de usbo deed, waar ik voor was uitgeloot, bleek je naast onwijs grappig ook nog eens een vriendin waar ik van kon leren. Als een soort snuffelstage mocht ik een keer naast jou zitten bij jouw hoorcollege. Omdat dit een openbare website is, leek het me goed om ook iets serieus te noemen wat we hebben meegemaakt. Want An, laten we gewoon eerlijk zijn: wat hebben we gelachen.

Bij de Oudenoord waar we bij elkaar om de hoek woonden (jij in Huize Oranje Brievenbus) en waar de ‘verdwijning’ van jouw Veri bul in mijn schuurtje tot op de dag van vandaag een onopgelost mysterie is. In onze Veri hockeyteams, waar zoals je vader al aangaf, het niet persé om de eerste 2 helften ging. In jouw keuken aan de Gerard Noodt met een fles tequila overdag, omdat ik een gebroken hart had. Op het Veri lustrum gala in Gent toen we samen op een kamer sliepen, en jij van mij alleen in bad mocht in je badpak (en jij dat ook nog eens braaf deed). Wat hebben we gelachen!

Op Bali, toen jij ‘je kinderen’ Bert en mij op sleeptouw nam, en jij telkens het 1 persoonsbed kreeg omdat jij al een rela had met Yoeri, en B en ik dan samen in het vrijgezellen/kinder bed gingen. Op onze lustrum ski vakantie waar ik opeens toch moest terugrijden in de auto, omdat jouw gebroken pols in het blauwe ‘I love skiën’ gips zat. Tijdens alle (warme) dagen klussen in Den Haag, inclusief de eervolle taak om jullie te helpen met de klossen onder het bed zetten voor de geboorte van Gilles. Het babybezoek op dag 3 (nogmaals sorry, Lij en ik wisten toen nog niet dat dat eigenlijk veel te snel is!). Pas nog in het Nijntje museum met Lena, Foek en vooral veeeeel andere kindjes. An, we hebben zoveel gelachen.

Ik ga je zo ontzettend missen. Ik kan niet bevatten dat er geen avonturen meer bij komen. En het zijn eerlijk gezegd niet eens die allermooiste, wilde of grote avonturen die ik ga missen. Je aanstekelijke verontwaardiging, je soms iets te scherpe mening, je grappen, je advies, het eindeloos kletsen, maar vooral het samen lachen. Dat ga ik het meest missen. Ik ga je nooit vergeten!

Lieve lieve Leo, Ann,

In 2010 leerden wij elkaar kennen bij C.S. Veritas doordat we allebei gevraagd waren als bol bij Dispuut Daffodils. Wat maakte je meteen al een heerlijke indruk op mij vanwege je aanstekelijke persoonlijkheid en de overeenkomsten die we hadden rondom Veri-roddels, Veri-commissies, gezellig borrelen, koken, culturele interesse en humor. Hierdoor was je echt mijn maatje.

Al deze dingen brachten we ook met veel plezier het dispuut in. Zo zorgden we ervoor dat er goed eten was tijdens bollenavonden (drie soorten pasta salade, lekker gezond) en hebben we de broodjes knakworst met soep uit de dispuutstraditie geworpen (nee wij zouden wel even verse stamppot maken voor 30 vrouwen). Ik kan daarnaast ook nooit meer ‘Billy Crawford - Keep on Tracking Me’ luisteren zonder aan ons vijven met een bijpassend gek dansje te denken. En ach, uiteindelijk werden we geïnstalleerd. Daar stonden we dan als zeven (wat later werd uitgedund naar vijf) kuikens en kon onze officiële tijd bij het dispuut beginnen. We hebben zoveel meegemaakt met het dispuut, maar een van mijn hoogtepunten is toch wel dat we samen de Vrouwe Importantia borrels mochten bijwonen nadat ik het jaar na jou VI mocht worden. Alle pret die we hadden tijdens onze studententijd werd ook hecht door de ‘emo’ borrels die we samen als kwetsbare meisjes konden hebben. Wat ben ik blij dat we elkaar daar zo goed in konden vinden en ons lief en leed konden delen. Ik heb je altijd bewonderd om de powervrouw die je bent, maar gewaardeerd om de kwetsbare kant die ik kende.

Tijdens onze studententijd konden wij ook altijd elkaar vinden in de vele commissies die we deden waardoor we elkaar ook naast de donderdagdisputen avonden veel zagen. Zo was jij er op maandag met de goededoelen commissie Lamento als ik met de DJ commissie K.O.R.T. vergaderde en borrelde., Op dinsdag vonden we het vaak maar wat belangrijk om ook “even” Daffodils in the picture te zetten bij de jaarclubavonden. Woensdag hadden we een welverdiende 24 uur pauze en donderdag natuurlijk de disputenavond. Het weekend voor de boeg was toch vaak te lang om te overbruggen. Vaak konden we elkaar dan toch niet lang missen als maatjes en zorgden we ervoor dat we op elkaars datediners kwamen. Zo heb jij mij menig keer als (“safe”) date gekoppeld en ben ik vervolgens vijf jaar lang op de Lamento diners geweest. Bij Daffodils hebben we ook nog tijdens het lustrum samen de familiedag georganiseerd (met Harmke, Jacques, Hugo en Nina). Een heerlijke dag was dat met genoeg culturele activiteiten als tegenhanger voor natuurlijk het gezellige borrelen met ieders familie.

Dan denk je misschien: zie je elkaar dan eigenlijk wel genoeg? Dus toen bedachten we dat een chill bijbaantje ook nog wel een goed idee was en zijn we samen bij VvAA gaan werken op de customer service afdeling. Om vervolgens het halve dispuut naar binnen te slepen als collega’s. Wat hebben we de boel daar ook op stelten gezet. Zowel door een manager die stiekem een flesje drank bewaarde in zijn ladekastje om de koffie te spiken als door de hele customer service / ledenservice roddelfabriek te zijn met z’n tweeën en alle intriges altijd bij te houden. Al gauw kwam jouw ambitieuze kant weer naar boven en vloog je uit naar de VVD waardoor je minder tijd voor VvAA had. Jammer voor mij qua collegaatje maar wat vond ik het altijd leuk om over politiek met jou te sparren en vooral al mijn politiek gerelateerde vragen aan jou te stellen. En wat heb je mij met je bevlogenheid vaak van standpunten kunnen overtuigen. Mijn stembusgangen heb je voor altijd beïnvloed.

De tijd na jouw studententijd was nog steeds mijn studententijd (want en ik deed er wat langer over en ik ben wat jonger) dus de levens gingen wat uit de pas lopen. Echter werd ik altijd door jou (c.q. jullie) gemotiveerd om ook verder te komen en naar de volgende fase te streven, want wat kwam dat ook leuk, gezellig, ambitieus en energiek over. Jij druk met carrière, borrelen, politiek, samenwonen, huis verbouwen, Frenkie nemen. Je was ergens ook mijn voorbeeld hierin en konden toen ik ook eindelijk een kat had, heerlijk keuvelen over onze “kleine harige zwarte baby's". Dat we elkaar minder zagen in deze periode nam niet weg dat we een sterke band hadden, die als we elkaar wel zagen meteen weer aanwezig was.

Toen we tegelijk zwanger werden van ons eerste kindje (samen met ongeveer de rest van de lichting haha), bracht dit een nieuwe dimensie in onze vriendschap. Ik was blij dat je het moederschap kon relativeren met je humor en dat we de afgelopen jaren ook hierin lief en leed hebben kunnen delen. Helemaal toen bleek dat we ook weer tegelijk zwanger waren van ons tweede kindje. Ondertussen ben ik zwanger van mijn derde kindje en had ik zo gehoopt dat we dit ook weer samen konden delen. Ik word verdrietig als ik denk aan dat ik mijn laatste baby'tje niet aan jou kan voorstellen.

Je laatste periode is zwaar geweest, zo zwaar. Begin oktober gaf je aan: “ik ga mentaal even over een hobbeltje”. Je gaf daarbij aan dat je het zelf wilde oplossen en niet te veel aandacht wilde in de vorm van een bloemetje of kaartje. Om vervolgens meteen de tip te geven dat ‘mental health walks’ aan te raden zijn. Dat ‘geen aandacht geven’ ging zo tegen mijn gevoel in dat ik blij ben dat ik je wel berichtjes ben blijven sturen, tot april 2025. Het is enorm misgegaan in de afgelopen zeven maanden. Je hebt de op dat moment in jouw ogen beste oplossing gezocht voor je naasten en wat moet dat moeilijk zijn geweest. Ik zal altijd klaar staan voor je gezin en als je kindjes later meer willen weten over de Leo die ik kende, zijn ze natuurlijk altijd van harte welkom. Ik zal je altijd herinneren zoals ik hierboven heb omschreven en zal ook alles eraan doen om die herinnering levend te houden.

Leven en laten leven, lieverd, ik mis je. Veel liefs, Daan.

Lieve Annemarie, ik heb je leren kennen in Brussel, waar we een poosje samenwerkten en elkaar tegenkwamen in de EU bubbel. We kenden elkaar niet heel lang of heel goed, en toch ga ik je niet gauw meer vergeten. Zo zal ik je herinneren. In het najaar van 2023 stonden we samen op de Grote Markt in Brussel. We werkten aan een videoproject over duurzaam kerst vieren. Je had overal aan gedacht om mensen aan te praat te krijgen. Duurzame kerstcadeautjes, kerstboompjes om te bespreken wat nou beter is, een echte of toch een neppert, en je had zelfs kerststerren laten maken om als dank aan mensen te geven. Je stapte zonder aarzeling op mensen af, stelde goeie vragen en we hebben gelachen om de licht aangeschoten bezoekers van de kerstmarkt die ook graag even in beeld wilden komen. Met een grap kreeg je ze weer uit beeld. Het is maar een heel klein voorbeeld van waarom je zo'n bijzonder en fijn mens was, maar het is hoe ik me je zal herinneren. Met een lach op je gezicht op de Grote Markt, naast die enorme kerstboom. Vol energie, ondanks onze koude voeten. Dat het de afgelopen tijd zo donker is geworden in je hoofd, vind ik zo verdrietig. Ik hoop dat je daarboven weer mag stralen. Die kerstster van jou, hangt volgend jaar natuurlijk weer in mijn boom.

Lieve Annemarie, In 2009 ontmoetten we elkaar voor het eerst tijdens het Introductieweekend van onze studie Bestuurs- en Organisatiewetenschappen in Utrecht. We vonden elkaar vrij snel, want je moest verkleed als je hobby, en wij kwamen beide in ons hockeytenue, dus dat was een makkelijk eerste contact. Ik weet nog dat ik onder de indruk van jou was, van je gevatheid, humor en zelfverzekerdheid. Dat werd in de jaren later bij B&O bevestigd, want je schitterde bijvoorbeeld tijdens onze debatlessen en er was geen presentatie waar jij je niet opworp als vrijwilliger. Ik dacht vaak, jij zou echt onze eerste vrouwelijke minister president kunnen worden. Ik herinner me ook nog hoe trots je was om op de Ouderdag van B&O te laten zien waar je je mee bezig hield, in mijn herinnering straalde je die dag en als ik het goed heb onthouden was jouw opa er die dag bij. In het tweede studiejaar werd jij ook lid van Veritas en daar kruisten onze paden o.a. bij Lamento, de Goedendoelenocommissie. Goed doen en opkomen voor een ander was voor jou belangrijk in een tijd die ook gepaard ging met veel plezier en vrijheid. In de jaren na onze studietijd volgde ik je vooral via Sophie en Bianca, aangevuld met je hilarische klusvlogs via Instagram, en via LinkedIn keek ik met interesse en bewondering naar je professionele stappen.

Je overlijden heeft me ontzettend geraakt, wat een bijzonder lief, kundig en mooi mens is er niet meer. Het is onwerkelijk dat jou dit lot heeft getroffen en dat dit jouw keuze was. Ik hou me voor dat het de ziekte was die jou daartoe gebracht heeft, en dat is gewoon heel erg verdrietig. Ik had jou en je naasten zo gegund dat je er uit was gekomen. Ik hoop dat je daarboven rust hebt gevonden en met veel plezier terugkijkt op iedereen die er hier het beste van probeert te maken, want uiteindelijk doen we allemaal maar wat. Jij kunt het vast voorzien van humoristische en gevat commentaar, waarmee je iedereen verbindt zoals je dat hier ook deed. Wij blijven hier beneden ons voorstellen wat jouw commentaar of insta story zou zijn, en lachen dan met je mee. Alle goeds voor iedereen die Annemarie lief heeft. Veerle

Lieve Annemarie,

Door de prachtige vriendschap die Dick en Yoeri hebben leerde ik je kennen. Een van de eerste keren toen ik je ontmoete dacht ik al gelijk wat een leuke chick. Je was bij de VVD en stak de draak met Dick zijn rode verleden, maar wel op een hele subtiele en mooie manier. Hier kon ik enorm hard om lachen.

Je was gevat, wist zaken fantastisch te verwoorden en bovenal een prachtig mens van binnen en van buiten. Een echte zonnestraal! Ik hoop dat je de rust hebt gevonden en dat je samen met je geliefde Frenkie op een wolk zit te knuffelen en je Yoeri, Gilles en Lena toelacht!

Liefs,

Florentine

Lieve Annemarie,

We hadden elkaar al jaren niet gezien, maar wat kwam het als een schok dat jij er niet meer was. Ik weet nog goed hoe bijzonder ik het vond dat mijn grote nicht, jouw moeder, moeder werd en jij werd geboren en mijn plek als jongste meisje in de familie overnam. Ik zag je iedere week en wat was ik trots om met mijn kleine achternichtje naar het speeltuintje in de straat te gaan. In de loop der jaren werd het contact minder maar ben ik je altijd blijven volgen en ben ik altijd trots op je gebleven. Op alles wat je bereikt hebt, hoe goed je het deed op tv, hoe jij moeder werd en hoe jij in het leven stond. De verhalen op je afscheid waren inspirerend en mijn trotse gevoel voor jou groeide. Ik kan niet bevatten hoe je je gevoeld moet hebben, maar ik hoop dat je weet op hoeveel mensen je een grote indruk hebt gemaakt en hoe veel er van je gehouden is. Ik blijf voor altijd trots op je en ik weet zeker dat je voort blijft leven in ieders gedachten.

Lieve Annemarie,

Toen ik het bericht te horen kreeg stond alles om me heen even stil. In eerste instantie was ik boos, verontwaardigd en verdrietig. Daarna zinkt het een beetje in en helemaal na de afscheidsbrief te hebben gelezen kwam er weer begrip en rust terug..

Ondanks dat we elkaar niet door en door kennen kwam het als een bom binnen toen ik het hoorde. Vooral omdat onze kinderen ongeveer dezelfde leeftijden hebben, allebei een druk leven hebben en nog zoveel te doen hebben. Ik hoop dat je nu je rust hebt gevonden.

Probeer alsjeblieft waar mogelijk Youri en de kinderen rust en liefde te geven!

We zullen je nooit vergeten Annie. Dankzij alle mooie herinneringen blijf je voor altijd bij ons, en net als Yoer & de kids zullen ook wij naar je zwaaien in de sterrenhemel - waar jij uiteraard (als minister-president) de dienst uitmaakt ❤️

Dear Annemarie,

We only met a few times during family reunions, and I didn’t get the chance to know you deeply. But even in those brief moments, I saw your strength. You were a fierce competitor at table games—focused, and unshakable when it came to the rules. I also remember how gentle, calm, and endlessly patient you were with the kids.

From my side, I want you to know that Gilles and Lena will always have an Italian aunt they can turn to, whenever they need.

Have a peaceful journey, wherever you are now.

Lieve Annemarie,

Ik was bij jullie altijd kind aan huis. En zo zag ik ook jou opgroeien van een kind tot echte dame. Wel vanuit een soort jonger zusje perspectief. Jij was duidelijk de oudste, en jeetje wat heb ik jarenlang tegen jou opgekeken zeg.

Want onze karakters leken op elkaar, maar jij liep natuurlijk altijd wat voor, en zo heb ik jou jarenlang als voorbeeld gezien.

Ondanks dat jij, mij en vief ook gewoon vaak irritante snotneuzen vond, hadden we ook gelijkenissen. We wilden allebei minister president worden, maar jij zou dat als eerste worden. Ik heb ook mijn eerste Tommy Hilfiger Polo aan jou te danken, want jij zou wel wat argumenten voor mijn ouders bedenken. Je hielp mij en vief aan een hele zware Gossip Girl verslaving en toen we wat ouder waren konden we heel lang "discussiëren", over alles eigenlijk.

Later vlogen we uit, en kreeg ik wat minder van je mee. Maar als ik je dan weer ergens in de media zag, was ik harstikke trots. Want jij maakte echt je meisjes dromen waar.

Ik hoop dat je gisteren hebt meegekeken en alle lieve woorden van jouw familie en vrienden hebt gehoord.

De hemel is een grote ster rijker, maak ze gek daarboven.

Lieve Annemarie, je hebt maar weinig tijd nodig gehad om een hele diepe indruk achter te laten. Je hebt geholpen met het bij elkaar brengen van een groepje mensen die zich samen wilden inzetten voor de goede zaak, en ik merkte eigenlijk bij ieder contactmoment dat het bijzonder was om met jou om te gaan. Je was erg grappig, onwijs slim, erg attent, en straalde als je lachte. Het doet mij heel veel verdriet dat je zo bent vastgelopen in je eigen hoofd dat je dat zelf niet meer zag. Je afscheid gisteren was onwerkelijk, maar ook prachtig mooi. Hopelijk heb je gezien of gevoeld hoe er van je gehouden is. Zal de komende tijd nog vaak aan je denken.

lieve Annemarie - ik ken je eigenlijk vooral door de speciale vriendschap die je had met Soof & Bia, maar dat was altijd genoeg reden om ook van je te houden. Ons contact ging na Veritas misschien niet verder dan af en toe een instagram dm, maar ik ben zo enorm geraakt door je plotse overlijden. Het voelt alsof de wereld nooit meer hetzelfde zal zijn, een gat wat niet te dichten is, en als ik dat al zo diep voel kan ik alleen maar huilen om het grote verdriet wat je familie, je gezin, je lieve vrienden & vriendinnen voelen. Ik denk dat Gilles & Lena zullen opgroeien met een groot verlangen je om hen heen te hebben, want dat kan niet anders als je zo’n bijzonder & lief mens bent, maar ik weet ook dat er een leger aan dierbaren klaar staat om alle verhalen over jou te vertellen, keer op keer. Je zal zo gemist worden, maar je zal er ook altijd zijn. Ik stuur je alle liefde & alle rust 💘

Lieve Annemarie,

Gister namen we afscheid maar je zult voor altijd bij ons blijven. In onze gedachten, in onze lach en vooral in je twee prachtige kinderen: Gilles en Lena. Jouw bruisende persoonlijkheid, jouw positieve intelligentie, de liefde voor je beide kinderen, Yoeri en ook je andere dierbaren, die blijven voortleven.

Je was veel te kort bij ons, en je zult ons nooit verlaten. Ik wens je vrede en rust toe.

Lieve Annemarie,

De eerste keer dat ik jou ontmoette was 2015 in Oosterbeek toen Yoeri jou voorstelde aan de familie. Wat een leuk, sprankelend mooi mens, was mijn eerste gedachte. En zo zal jij altijd in mijn herinnering blijven. In jullie prachtige kinderen, Gilles en Lena zal jij voortleven. Ik hoop dat jij nu de rust hebt gevonden en dat je met Frenkie op schoot je lieve familie hier kan blijven volgen.

Ik heb Annemarie al jaren niet echt gezien. Behalve natuurlijk al die keren op tv bij de takkshows waar ze als deskundige aan tafel zat en waarvan ik die dag uiteraard van ma een app-je kreeg om vanavond wel te kijken, “want Annemarie kwam op tv”.

Mijn herinneringen aan haar zijn vooral die van haar als klein meisje. Tante Ella kwam altijd wekelijks bij ons op visite. (Nu nog steeds overigens, maar nu met Ludo en Pa er bij) maar toen ze op Annemarie paste kwam ze elke week gezellig mee.

Omdat Ella en Ludo van ons dubbel familie zijn kwamen wij haar ook altijd tegen bij zowel de feesten van de Ruttens als de Langenbergen. Aangezien ze het oudste achterkleinkind was zat ze vaak bij de grotere aan tafel en al toen viel op hoe slim ze was. Ze praatte zo jong al met de grotere mee. Deels uit gebrek aan leeftijdsgenoten, maar ook deels omdat ze het interessant vond, volgens mij. Meisje wat verschrikkelijk dat je hier de rust niet kon vinden. Hopelijk heb je nu de rust. Ze gaan je enorm missen als ik zo hier en daar hoor en lees. Je bent bijzonder. Liefs aan iedereen , die haar kende en mocht ❤️, Maikel

Lieve Litjens, Lieve Ann,

Ik vind het zo verdrietig dat dit voor jou de enige uitweg was. Het valt nog steeds niet te bevatten dat je zo ongelukkig was met zoveel moois om je heen. Je omschrijft het heel mooi en het was prachtig hoe Yoeri dat vandaag heeft verteld, maar echt begrijpen kunnen we dat niet. Het is zo onwerkelijk dat je er niet meer bent.

Het doorgaan van al onze foto's als Introductiecommissie was werkelijk weer een feestje, alleen de aanleiding totaal onbegrijpelijk. We hebben in 2014 ruim 7 maanden heel intensief samen gewerkt en echt herinneringen voor het leven gemaakt. De vakantie in Frankrijk en de helikopter waren letterlijk hoogtepunten buiten de Introductieweken zelf natuurlijk. Als we weer met elkaar zijn halen we altijd met zoveel lol herinneringen op. Vandaag was daar geen uitzondering op, maar we hadden nooit gedacht dat jouw uitvaart zo'n moment zou worden.

Lieve Litsj, in juli zien we elkaar weer en ook dan zul jij erbij zijn, maar helaas alleen in de herinneringen. Ik hoop dat je rust hebt, maar wat wordt je gemist. 🤎

Ik heb je niet persoonlijk gekend, alleen door de verhalen van Irene en het bericht over jouw heengaan trof mij diep. Wat moet je op een eenzame, donkere plaats zijn terechtgekomen om uit dit leven te stappen. Mijn overtuiging is dat het ware geestelijke leven geen begin en geen einde heeft en dat je dus op een andere plaats in een andere hoedanigheid doorleeft, maar ik had jou en jouw dierbaren zo gegund, dat je de donkere wolken had kunnen verdrijven en was gebleven. Het mocht niet zo zijn, dus ik kan jullie alleen wijsheid en sterkte wensen om door te gaan. Dat Liefde jullie mag troosten en begeleiden.

Lieve Annemarie, Wat zijn we trots op je, je leven leek te mooi om waar te zijn. We hadden uiteraard verwachtingen vanaf je geboorte, maar die zijn op alle fronten ver overtroffen. De eenzaamheid die je absoluut heb gehad tegen het einde, moet ondraaglijk zijn geweest. Je maakte ons papa en mama en was de woordvoerder van jullie drieën, als oudste van het stel.

Je maakte ons leven mooier. Voor ons blijf je er altijd bij en sla je in onze gedachten, geen enkel familie moment over. Wat missen we je nu al.

Heel veel kusjes van papa en mama❤️❤️

Lieve sis,

Lena wilde vorige week woensdag nog even videobellen zei je. Ik zag je voor de laatste keer, wederom met een glimlach. We zeiden niet veel, omdat ik wist dat ik je snel weer zou zien, net als dat we het weekend ervoor nog gezellig croissants zijn gaan halen bij Gateau en uren in de speeltuin hebben gezeten.

Volgende week komen we langs als jullie naar Center Parks gaan, kom ik de week erna naar Brussel om te logeren en samen naar de Paleizen te gaan en de week erop zelfs naar MEROL. Ik had alleen niet kunnen bedenken dat jij daar niet meer bij zou zijn.

Als ik dat wel had geweten was ik nooit naar huis gegaan.

Ik hoop dat je weet hoe erg we je missen. in de grote dingen, maar ook klein. Naar wie stuur ik nu die stomme filmpjes en memes? Ik kan niet meer klagen over je nieuwe probeersels voor de rijsttafel en we gaan geen revanche meer hebben met Guitar Hero.

Elke dag, elk uur gaat met een lach en een traan, want ook aan alle mooie en grappige momenten denken we de hele dag door.

We houden alle herinneringen aan je levend en geven er zoveel mogelijk van door aan Gilles, Lena, Yoeri en iedereen die het maar wil horen.

We houden zoveel van je en gaan elkaar weer zien, maar dat zal nog een hele poos duren.♥️

Lieve sis/tante,

Het zijn lastige dagen. Het besef dat je hier niet meer bent is er nog steeds niet helemaal. We praten zo veel over je en denken terug aan de gekke momenten die Vivian en ik samen met jou hadden. We gaan Morris nog veel over zijn lieve tante vertellen, en we zullen je nooit vergeten.

Wees gerust, we zullen er altijd voor Gilles, Lena en Yoeri zijn. Geef Frenkie een goeie knuffel van ons. We houden van je.

Liefste Ann, vandaag 24 april 2025 is je uitvaart. Het is nu 8 dagen sinds je laatste dag en het was tegelijkertijd de snelste en de langste week ooit.

De kinderen hebben lekker veel bij opa en oma gespeeld met Loek, Kjeld en Ramy. Opa en oma zijn elke dag afwisselend Draak en Ridder geweest en je zal niet geloven hoe goed Lena al kan steppen. Gilles kan zelfs al zonder wieltjes fietsen!

We hebben het heel vaak over je en Lisanne heeft nieuwe armbandjes gemaakt zodat zij nu ook een bandje hebben met Mama en ik met Annemarie.

We missen je en denken aan je. Elke dag. Heel veel liefs, voor altijd, jouw Yoeri